Damisello
Orchis olbiensis
Orchidaceae
Nom en français : Orchis d'Hyères.
Descripcioun :La damisello es un Orchis pulèu pichot que trachis dins li garrigo e li tepiero seco de nòsti colo. Fai ges de casque e se recounèis à sa labreto di tres partido e subretout à soun long esperoun que fai mai qu'un cop e meje la labreto (au contro de Orchis mascula). Lou noum sèmblo veni de la flour finamen tacado. Coumpara emé l'erbo-de-la-pandecouso, que ié sèmblo, pamens èi pu mountagnouso e pu grosso.
Usanço :A bessai li mémi prouprieta que l'erbo de-la-pandecousto, Orchis mascula.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 18 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado :
Vo
Mars à abriéu
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
- Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Orchis olbiensis Reut. ex Gren., 1859
Glaujo
Iris pseudacorus
Iridaceae
Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.
Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.
Descripcioun :La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.
Usanço :Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753